پرسش :

مالکى زمینى را به مساحت یک هکتار به دست شش نفر داده که جو و گندم بکارند بعد مالک به این شش نفر گفته شما این زمین را به صورت باغ درآورید و درخت کارى کنید چون جو و گندم منفعت زیادى نمى‏‌دهد لذا مالک، زمین را کنده و این شش نفر زمین را هموار کردند و درخت کاشتند و قرار بود مالک به این شش نفر مزد کارگرى دهد ولى مزد هم نداد و این شش نفر مدت بیست سال باغ و درخت کارى را حفاظت و نگهدارى مى‏کردند تا درختها همه بزرگ شدند و میوه مى‏دادند و مدت بیست سال مزد نگرفتند چون کشاورز بودند، بعد از بیست سال، مالک این زمین را از دست این شش نفر گرفت و داد به یک نفر دیگر حالا حدود هشت سال است که در دست آن فرد مى‌‏‌باشد، اکنون آن شش نفر ادعاى باغ و ریشه درخت را مى‏‌کنند که هزار درخت و مجموعا یک هکتار زمین است لطفا بفرمایید که به این شش نفر حق ریشه درخت مى‌‏‌رسد یا خیر؟


پاسخ :
درخت‌ها اگر براى مالک و از نهال او کاشته شد ملک مالک است و دیگران که به امر مالک کار کردند اگر به قصد گرفتن مزد کار کردند حق مطالبه اجرت المثل دارند.1

پی‌نوشت:
1. و همچنين در صورت عدم قصد تبرّع و مجانيّت.
منبع: استفتائات امام خمینی(ره)، ج‏2، ص218